Waarom is er verwarring tussen 'bedoeld' en 'bedoelt'?
Veel mensen raken in de war als ze moeten kiezen tussen 'bedoeld' en 'bedoelt'. Dat is niet zo gek, want beide woorden klinken hetzelfde, maar worden in heel verschillende situaties gebruikt. De verwarring ontstaat vaak doordat het werkwoord 'bedoelen' zowel in de tegenwoordige als in de voltooide tijd op elkaar lijkt. In dit artikel leggen we duidelijk uit wanneer je welke vorm gebruikt en geven we je handige tips om het verschil voortaan te onthouden.
Wanneer gebruik je 'bedoelt'?
'Bedoelt' is de tegenwoordige tijd (ott) van het werkwoord 'bedoelen'. Je gebruikt 'bedoelt' dus wanneer het onderwerp van de zin enkelvoud is (zoals hij, zij of het) en je in het heden spreekt. Bijvoorbeeld: 'Hij bedoelt het goed.' In deze zin is het duidelijk dat het om de derde persoon enkelvoud gaat en dat het iets is wat nu gebeurt.
Voorbeelden van 'bedoelt'
Hier zijn enkele zinnen waarin 'bedoelt' correct wordt gebruikt:
– Zij bedoelt wat ze zegt.
– Wat bedoelt u precies?
– Hij bedoelt geen kwaad.
Let op dat 'bedoelt' vrijwel altijd een onderwerp heeft dat iets of iemand in het heden aanduidt.
Wanneer gebruik je 'bedoeld'?
'Bedoeld' is het voltooid deelwoord van het werkwoord 'bedoelen'. Je gebruikt 'bedoeld' dus in combinatie met een vorm van het hulpwerkwoord 'hebben'. Denk aan zinnen als: 'Ik heb het niet zo bedoeld' of 'Dat was niet zo bedoeld.'
Voorbeelden van 'bedoeld'
Enkele situaties waarin 'bedoeld' correct wordt toegepast:
– Ik heb het goed bedoeld.
– Het is verkeerd bedoeld.
– Hij had het anders bedoeld.
Zie je het patroon? Telkens als er sprake is van een voltooid verleden tijd of als er iets in het verleden is gebeurd dat nog relevant is, gebruik je 'bedoeld'.
Hoe onthoud je het verschil tussen 'bedoeld' en 'bedoelt'?
Een handige vuistregel om het verschil te onthouden is: als je het woord kunt vervangen door 'loopt', en de zin klopt nog steeds, gebruik je de tegenwoordige tijd – dus 'bedoelt'. Als je het kunt vervangen door 'gelopen', zit je in de voltooide tijd en gebruik je 'bedoeld'.
Voorbeeld: 'Hij bedoelt het goed' → 'Hij loopt het goed' (klinkt vreemd, maar je hoort dat 'bedoelt' de tegenwoordige tijd is). 'Ik heb het goed bedoeld' → 'Ik heb goed gelopen' (klopt dus is 'bedoeld' juist).
Samenvatting van het verschil
'Bedoelt' gebruik je in de tegenwoordige tijd bij hij/zij/het. 'Bedoeld' is het voltooid deelwoord dat je gebruikt met een hulpwerkwoord zoals 'hebben' of 'zijn'. Door goed te luisteren naar de tijd waarin je spreekt en de zin om te vormen, kun je eenvoudig bepalen welke vorm je moet gebruiken.